VOORBEELD VAN EEN INGEBREKESTELLING
Als advocaat ben ik niet zo'n voorstander van standaardteksten en formulieren. In dit geval maak ik graag een uitzondering, omdat het juridisch gezien een duidelijke kwestie is, die in praktijk onnodig vaak mis gaat.
Een sympathieke klant
Zo was er een aardige timmerman, die niet geleverd kreeg op de dag dat hij zijn op maat gemaakte planken zou krijgen. Een week later bleken de planken beschadigd. Hij stuurde ze terug, en kreeg planken in de verkeerde dikte, bovendien niet goed afgewerkt. Hij besprak dat de dikte dan mogelijk opgelost kon worden met vul-latten, maar kreeg vervolgens planken in twee verschillende diktes, wat echt niet met vul-latten op te lossen is. De buren van de klant, die hem ook hadden willen inhuren, waren inmiddels afgehaakt, omdat de klus nog altijd niet geklaard was. En een andere opdracht moest hij afzeggen, omdat hij nog steeds aan het wachten was op het juiste materiaal. Hij stelde de leverancier aansprakelijk, maar die wees alles af. Bij de rechter kreeg hij frustrerend genoeg ook geen schadevergoeding; doordat hij constant aardig was gebleven, en meedacht over oplossingen, constateerde de rechter dat er uiteindelijk nooit sprake was geweest van een zogeheten "fatale termijn." Er werd geschikt, maar bevredigend was het allemaal niet.
Hoe het wel moet
Men heeft veelal de neiging om aardig te blijven, als iets geleverd wordt dat niet goed is. En ik zal de laatste zijn die zegt dat we daarmee moeten ophouden. Echter, om toch aanspraak te kunnen maken op schadevergoeding, moet wel daarnaast zo snel mogelijk een officiële ingebrekestelling worden gestuurd. Bijvoorbeeld zoiets:
Datum, Plaats
Betreft: ingebrekestelling bestelling xxxx, met nummer xxxx
Geachte heer of mevrouw,
Op of rond _________________2019 heb ik bij u besteld:
Dit heeft u inmiddels aan mij geleverd, maar er is niet geleverd conform de overeenkomst. De gebreken zijn als volgt:
Ik verzoek u vriendelijk om uiterlijk op ____________ (hier een voor beide partijen redelijke termijn invullen) alsnog te leveren conform overeenkomst. Deze datum is een fatale termijn. Als de levering dan niet conform overeenkomst is, zal er sprake zijn van wanprestatie. U zult dan aansprakelijk zijn voor alle schade die ik hierdoor zal lijden. Dit zal onder meer schade zijn die ik lijd door:
Daarnaast zal ik aanspraak maken op rente, buitengerechtelijke kosten en eventuele overige kosten, zoals de kosten van een expert om de exacte schade vast te stellen. Indien u nu reeds weet dat u op deze termijn niet in staat zult zijn om conform overeenkomst te leveren, dan dient u mij dit nu te laten weten, om verdere gevolg-schade te voorkomen (wat overigens niet wegneemt dat u alsdan mogelijk aansprakelijk kan zijn voor eventuele schade, maar deze schade zal dan in elk geval beperkter zijn). Als u niet kan leveren voor de fatale termijn, dan zeg ik nu reeds de overeenkomst op, op grond van 6:265 BW en ga ik mijn benodigdheden elders halen. Als u niets communiceert of juiste levering bevestigt, maar op de fatale termijn niet conform overeenkomst nakomt, dan zeg ik per datum fatale termijn de overeenkomst op en houd ik u volledig aansprakelijk.
Graag verneem ik binnen drie dagen van u, of ik voorafgaand aan de fatale termijn op een levering conform overeenkomst kan rekenen.
Met dank en vriendelijke groet,
Dhr / Mw ….
Uitzonderingen
Overigens zijn er drie gevallen waarin een dergelijke brief niet nodig is. Het kan zijn dat de leverancier of wederpartij al duidelijk heeft laten weten dat hij niet wil of kan leveren wat is afgesproken. Als vaststaat dat zo'n brief niets zal uitmaken, dan hoeft het niet. De brief is ook niet nodig als expliciet is afgesproken dat het absoluut op een bepaalde dag geleverd moest zijn (als er al een zogeheten fatale termijn was). Maar let op; daar mag je niet te snel vanuit gaan. Dus tenzij er expliciet in de overeenkomst of bestelling staat dat (correcte) levering echt niet later mocht, stuurt u voor de zekerheid toch een ingebrekestelling. De derde reden dat de brief niet nodig kan zijn, is omdat iemand al aansprakelijk is uit onrechtmatige daad. Dan maakt het voor de schadeplicht niet meer uit of er (ook) sprake is van wanprestatie. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als iemand iets geleverd heeft wat echt niet geleverd had mogen worden omdat het domweg levensgevaarlijk is, en daar is schade door ontstaan. Vraag je in zo'n geval af, of iemand ook had moeten betalen als er niets besteld was; als er geen overeenkomst was geweest. Een leverancier die bijvoorbeeld de voordeur stuk maakt, pleegt een onrechtmatige daad. In dergelijke gevallen ontstaat schadeplicht, zonder dat een ingebrekestelling nodig is. Daar staat tegenover dat een ingebrekestelling juist niets oplevert, als iemand er echt niets aan kan doen dat de levering niet goed is, en dat ook niet op grond van "wat wij normaal vinden" voor zijn rekening komt. Wie kreeft moet leveren, kan er niets aan doen als dat door een zeldzame ziekte onder kreeften ineens onmogelijk wordt. De overeenkomst mag dan ontbonden worden, maar de leverancier is bij gebrek aan toerekenbaarheid (niet zijn schuld en niet zijn risico) niet aansprakelijk voor de schade die hieruit is voortgekomen.
“Keer op keer ben ik weer aangenaam verrast door Antoinette’s doortastende aanpak en het kundige en doordachte juridische advies. Antoinette is betrokken, to the point en heerlijk no nonsense! Precies waar je als ondernemer op zit te wachten.”
Lonneke de Kort,